Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

palmites Col

  • 1 orbus

    orbus, a, um [st2]1 [-] privé de ses parents, qui n'a pas d'enfants, qui n'a plus d'enfants. [st2]2 [-] dénué de, dépourvu de.    - [gr]gr. (même racine) ὀρφανός.    - orbi, ōrum, m.: les orphelins.    - orba, ae, f.: une orpheline.    - orbus aliqua re (alicujus rei): privé de qqch.    - orbus patre: orphelin de père.    - orbus omnibus rebus: privé de tout.    - orbus auxili, Plaut. Rud. 2, 3, 19: privé de tout secours.    - luminis orbus, Ov.: privé de la lumière.    - censa civium capita centum quattuor milia septingenta quattuordecim dicuntur praeter orbos orbasque ( = praeter pupillos et viduas), Liv. 3, 3: on recensa, dit-on, cent quatre mille sept cent-quatorze citoyens, excepté les orphelins et les veuves.    - orbum cubile, Cat.: lit sans le conjoint, lit d'un veuf ou lit d'une veuve.    - orbi palmites, Col. 4, 27: pousses sans bourgeons, pousses stériles.
    * * *
    orbus, a, um [st2]1 [-] privé de ses parents, qui n'a pas d'enfants, qui n'a plus d'enfants. [st2]2 [-] dénué de, dépourvu de.    - [gr]gr. (même racine) ὀρφανός.    - orbi, ōrum, m.: les orphelins.    - orba, ae, f.: une orpheline.    - orbus aliqua re (alicujus rei): privé de qqch.    - orbus patre: orphelin de père.    - orbus omnibus rebus: privé de tout.    - orbus auxili, Plaut. Rud. 2, 3, 19: privé de tout secours.    - luminis orbus, Ov.: privé de la lumière.    - censa civium capita centum quattuor milia septingenta quattuordecim dicuntur praeter orbos orbasque ( = praeter pupillos et viduas), Liv. 3, 3: on recensa, dit-on, cent quatre mille sept cent-quatorze citoyens, excepté les orphelins et les veuves.    - orbum cubile, Cat.: lit sans le conjoint, lit d'un veuf ou lit d'une veuve.    - orbi palmites, Col. 4, 27: pousses sans bourgeons, pousses stériles.
    * * *
        Orbus, Adiect. Iuuen. Qui ha perdu la veue.
    \
        Altero lumine orbus. Plin. Qui a perdu un des yeulx.
    \
        Palmites orbi. Colum. Qui n'ont point de bourgeons.
    \
        Orbus, per translationem. Valla. Quiconque a perdu quelque chose qu'il aimoit fort.
    \
        Auxilii orbus. Plaut. Privé de tout secours.
    \
        Orba ab optimatibus concio. Cic. Où il n'y en a nul.
    \
        Legatio orba. Cicero. Qui a perdu son chef et principal embassadeur.
    \
        Orba philosophia in Graecia. Cic. Delaissee.
    \
        Orbus. Cic. Un pere qui a perdu ses enfants.
    \
        Orbus. Quintil. Qui a perdu son pere ou sa mere.

    Dictionarium latinogallicum > orbus

  • 2 fetus

    I fētus, a, um
    1) оплодотворённый, носящий в себе плод, беременный (pecus V; vulpes H)
    2) засеянный ( ager O); урожайный, плодоносный ( palmĭtes Col)
    f. aliquā re — изобилующий чём-л. ( terra feta frugibus C)
    3) поэт. наполненный, набитый ( machĭna feta armis Vо троянском коне)
    4) родивший, разрешившийся от бремени (ursa, lupa O; ovis V, Col)
    II fētus, ūs m.
    1) порождение, рождение на свет (uno fetu sex haedos edere L; f. et educatio C); ( о птицах) кладка яиц и выведение птенцов PM
    2) урожай, произведения земли (terrae f. C; annuus f. PM)
    3) произрастание, рост
    4) потомство, молодняк, дети или детёныши, птенцы (fetūs procreare C, edere Tib, Ap etc. или facere PM)
    5) побег, отпрыск (olivae O; nucis V)
    6) сбор, урожай, плоды (arborum и arboreus V, O, Col etc.)

    Латинско-русский словарь > fetus

  • 3 detergeo

    dē-tergĕo, si, sum, 2 (also post-class.:

    detergis,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 191: detergunt, id. ap. Eutr. 2, 375:

    detergantur,

    Dig. 33, 7, 12, § 21; Ap. Mag. 59, p. 312, 26; Sen. Ep. 47, 4, v. tergeo), v. a.
    I.
    To wipe off, wipe away (class.).
    A.
    Lit.:

    sudorem frontis brachio,

    Suet. Ner. 23; cf.:

    lacrimas pollice,

    Ov. M. 13, 746; cf.:

    teneros fletus stamine,

    Claud. in Eutr. 2, 375:

    araneas,

    Dig. 33, 7, 12, § 21.— Poet.:

    nubila,

    i. e. to drive away, remove, Hor. Od. 1, 7, 15; cf. sidera, to drive or chase away, Cic. Arat. 246.—
    2.
    Transf., to cleanse by wiping, to wipe off, wipe clean, to clean out:

    caput pallio,

    Plaut. Cas. 2, 3, 20:

    labra spongiā,

    Col. 6, 9, 2; cf.:

    se linguā,

    id. 6, 6, 1:

    frontem unguento,

    Petr. 47, 1:

    falces fibrina pelle,

    Plin. 17, 28, 47, § 265:

    cloacas,

    Liv. 39, 44; cf. Suet. Aug. 18.—Comic:

    mensam,

    i. e. to clear, to empty, Plaut. Men. 1, 1, 2.—
    B.
    Trop.
    1.
    To take away, remove:

    fastidia,

    Col. 8, 10, 5: somnum, Claud. Epith. Pall. et Cel. 27.—
    2.
    To cleanse, purge:

    animum helleboro,

    Petr. 88, 4;

    secula foedo victu,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 1, 191.—
    3.
    In colloq. lang., of money:

    primo anno LXXX. detersimus,

    have swept off, got, Cic. Att. 14, 10, 6.—
    II.
    To strip off, break off; to break to pieces:

    remos,

    Caes. B. C. 1, 58; Liv. 28, 30 fin.:

    pinnas asseribus falcatis,

    id. 38, 5:

    palmites,

    Col. 4, 27 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > detergeo

  • 4 fetus

    1.
    fētus ( foet-), a, um, adj. [Part., from ‡ FEO, whence also: fecundus, femina, fenus, felix], that is or was filled with young (syn.: gravidus, praegnans).
    I.
    Pregnant, breeding (mostly poet.).
    A.
    Lit.:

    lenta salix feto pecori,

    Verg. E. 3, 83; 1, 50:

    vulpes,

    Hor. C. 3, 27, 5.—
    2.
    Transf.
    a.
    Of land, fruitful, productive:

    (terra) feta parit nitidas fruges, etc.,

    Lucr. 2, 994; cf.: terra feta frugibus et vario leguminum genere, * Cic. N. D. 2, 62, 156:

    loca palustribus ulvis,

    Ov. M. 14, 103:

    regio nec pomo nec uvis,

    id. P. 1, 7, 13; id. F. 1, 662.—Also of plants:

    palmites,

    Col. 3, 21, 3.—
    b.
    In gen., filled with any thing, full:

    machina armis,

    Verg. A. 2, 238:

    loca furentibus austris,

    id. ib. 1, 51:

    colla serpentis veneno,

    Sil. 17, 448.—
    B.
    Trop., full of. —With abl.:

    feta furore Megaera,

    Sil. 13, 592:

    praecordia bello,

    id. 17, 380:

    praecordia irā,

    id. 11, 203. —With gen.:

    fetas novales Martis,

    Claud. Bell. Get. 25;

    and in a Gr. construction: fetus Gradivo mentem,

    id. 10, 14.—
    II.
    That has brought forth, newly delivered: veniebant fetam amicae gratulatum, Varr. ap. Non. 312, 12:

    agiles et fetae (opp. tardiores et gravidae),

    Col. 7, 3 fin.:

    ursa,

    Ov. M. 13, 803:

    lupa,

    Verg. A. 8, 630:

    ovis,

    id. E. 1, 50; Ov. F. 2, 413:

    qua feta jacebat uxor et infantes ludebant,

    Juv. 14, 167.— Absol.:

    insueta gravis temptabunt pabula fetas,

    Verg. E. 1, 49.
    2.
    fētus ( foet-), ūs ( heteroclit. abl. plur.: fetis, Att. ap. Non. 489, 6, v. in the foll.), m. [‡ feo, v. the preced. art.]..
    I.
    Abstr., a bringing forth, bearing, dropping, hatching of young (rare but class.):

    pater (Juppiter) curavit, uno ut fetu fieret,

    at one birth, Plaut. Am. 1, 2, 25:

    quarum (bestiarum) in fetu et in educatione laborem cum cernimus,

    Cic. Fin. 3, 19, 63:

    cornix inauspicatissima fetus tempore,

    Plin. 10, 12, 14, § 30:

    secundi fetus pecudes signari oportet,

    Col. 11, 2, 38.—
    B.
    Transf., of plants, a bearing, producing:

    quae frugibus atque bacis terrae fetu profunduntur,

    Cic. Leg. 1, 8, 25:

    periti rerum adseverant, non ferre (Arabiam) tantum annuo fetu (casiae), quantum, etc.,

    Plin. 12, 18, 41, § 83. —
    II.
    Concr., young, offspring, progeny, brood (the predom. signif. of the word, in sing. and plur.; esp. freq. in poets; cf.:

    catulus, pullus, hinnus, hinnuleus): quae (bestiae) multiplices fetus procreant, ut sues, ut canes, his mammarum data est multitudo,

    Cic. N. D. 2, 51, 128:

    facile illa (piscium ova) aqua et sustinentur et fetum fundunt,

    id. ib.:

    fetus ventri exsecti,

    Plin. 8, 55, 81, § 217:

    cervae lactens fetus,

    a fawn, Ov. M. 6, 637:

    melliferarum apium,

    id. ib. 15, 382:

    ex die emptionis, et fetus pecorum et ancillarum partus ad emptorem pertinent,

    Paul. Sent. 2, 17, 7:

    quis (paveat), Germania quos horrida parturit Fetus?

    the German brood, Hor. C. 4, 5, 27.—So very rarely of human beings:

    si vitium factum esset, ut (mulier) concipere fetus non posset,

    Gell. 4, 2, 10.—
    2.
    Transf., of plants, fruit, produce:

    ager novatus et iteratus, quo meliores fetus possit et grandiores edere,

    Cic. de Or. 2, 30, 131; cf.:

    nutriant fetus et aquae salubres Et Jovis aurae,

    Hor. Carm. Sec. 31:

    (arbores) crescunt ipsae fetuque gravantur,

    Lucr. 1, 253; cf. id. 1, 351: Cithaeron frondet viridantibus fetis, Att. ap. Non. 489, 6:

    arborei,

    Verg. G. 1, 55:

    mutatis requiescunt fetibus arva,

    id. ib. 1, 82;

    4, 231: silvae dant alios aliae fetus,

    id. ib. 2, 442:

    triticei,

    Ov. F. 1, 693: gravidi ( of grapes), id. M. 8, 294:

    nucis, i. e. surculus, auricomi,

    the golden-bough, id. Am. 6, 141; Verg. G. 2, 69:

    omnis fetus repressus exustusque flos,

    Cic. Brut. 4, 16.—Of veins of metals:

    atros fetus chalybis,

    Sil. 1, 230.—
    B.
    Trop.:

    nec ulla aetate uberior oratorum fetus fuit,

    progeny, growth, Cic. Brut. 49, 182:

    animi,

    production, id. Tusc. 5, 24, 68:

    dulces Musarum expromere fetus,

    Cat. 65, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > fetus

  • 5 profundo

    prō̆-fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour out or forth, to shed copiously, to cause to flow (class.).
    I.
    Lit.:

    sanguinem suum profundere omnem cupit, dummodo profusum hujus ante videat,

    Cic. Clu. 6, 18:

    sanguinem pro patriā,

    id. Fin. 2, 19, 60; 2, 30, 97:

    vim lacrimarum,

    id. Rep. 6, 14, 14:

    lacrimas oculis,

    Verg. A. 12, 154; Ov. M. 9, 679; 7, 91; Sen. Med. 541:

    sanguinem ex oculis,

    Plin. 10, 60, 79, § 164:

    aquam,

    Plaut. Aul. 2, 4, 29:

    vinum,

    id. Curc. 1, 1, 92:

    vina deo tamquam sitienti,

    Lact. 2, 4, 13; 6, 1, 5:

    aquas sub mensas,

    Plin. 28, 2, 5, § 26. —With se, to burst or gush forth:

    lacrimae se subito profuderunt,

    Cic. Ac. 11, 7, 6.—
    B.
    Transf.
    1.
    To stretch at full length, to prostrate ( poet.):

    cum somnus membra profudit,

    Lucr. 4, 757:

    praecipites profusae in terram,

    id. 6, 744.—Mid.: profusus, abjectus jacens. Pacuvius: profusus gemitu, murmure, stretched at full length, Paul. ex Fest. p. 228 Müll. (Trag. Rel. v. 321 Rib.). —
    2.
    To pour or cast out, bring forth, produce (class.): posticā parte profudit, Lucil. ap. Non. 217, 16:

    (puerum) ex alvo matris natura profudit,

    Lucr. 5, 225:

    sonitus,

    id. 6, 401:

    ignes,

    id. 6, 210:

    omnia ex ore,

    id. 6, 6:

    pectore voces,

    to pour forth, utter, Cat. 64, 202:

    vocem,

    Cic. Tusc. 2, 23, 56:

    clamorem,

    id. Fl. 6, 15; id. Leg. 1, 8, 25:

    voces,

    Cat. 64, 202:

    vitia,

    Suet. Tib. 42:

    dolorem,

    Vop. Aur. 1:

    palmites,

    Col. 5, 5, 17.—
    3.
    With se, to pour forth, rush forth or out; of bees:

    cum se nova profundent examina,

    Col. 9, 3;

    of archers: omnis multitudo sagittariorum se profudit,

    Caes. B. C. 3, 93;

    of luxuriant plants: ea, quae se nimium profuderunt,

    have shot out, sent out shoots, Cic. de Or. 2, 21, 88:

    profundit se supra modum numerus palmitum,

    Col. 7, 24, 4.—
    II.
    Trop., to cast or throw away:

    ventis verba profundere,

    Lucr. 4, 931:

    quae si non profundere ac perdere videbor,

    Cic. Fam. 5, 5, 17.—
    B.
    In partic.
    1.
    To throw away.
    a.
    In a bad sense, spend uselessly; to lavish, dissipate, squander:

    profundat, perdat, pereat,

    Ter. Ad. 1, 2, 54; Cic. Verr. 2, 3, 67, § 155:

    patrimonia,

    id. Cat. 2, 5, 10:

    pecunias in res,

    id. Off. 2, 16, 55.—
    b.
    In a good sense, to spend, sacrifice:

    non modo pecuniam, sed vitam etiam profundere pro patriā,

    Cic. Off. 1, 24, 84.—
    c.
    Esp., of life, to yield, give up:

    animam,

    Cic. Marc. 10, 32:

    si pateretur natura, vel denas animas profundere praestabat in pugnā, quam, etc.,

    Amm. 26, 10, 13:

    spiritum in acie,

    Val. Max. 6, 3, 3.—
    2.
    To pour out, vent; to expend, exert, employ; to set forth, show, explain:

    odium in aliquem,

    Cic. Pis. 7, 16:

    omnes profudi vires animi atque ingenii mei,

    id. Att. 1, 18, 2:

    res universas,

    to set forth, explain, id. Ac. 2, 27, 87.—
    3.
    With se, to pour itself forth, i. e. to rush forth, break out:

    voluptates cum inclusae diutius, subito se nonnumquam profundunt atque eiciunt universae,

    Cic. Cael. 31, 75:

    si totum se ille in me profudisset,

    had wholly poured himself out to me, had been liberal, id. Att. 7, 3, 3:

    in questus flebiles sese in vestibulo curiae profuderunt,

    Liv. 23, 20, 5.—Hence, prŏ-fūsus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., spread out, extended, hanging down (ante- and postclass.):

    cauda profusa usque ad calces,

    Varr. R. R. 2, 5.— Comp.:

    equi coma et cauda profusior,

    longer, Pall. 4, 13.—
    B.
    Trop.
    1.
    Lavish, extravagant, profuse (class.; cf.

    prodigus): perditus ac profusus nepos,

    Cic. Quint. 12, 40:

    reus,

    id. Verr. 2, 1, 7, § 20.—With gen.:

    alieni appetens, sui profusus,

    lavish of his own, Sall. C. 5, 4.—With in and abl.:

    simul ad jacturam temporis ventum est, profusissimi in eo, cujus unius honesta avaritia est,

    Sen. Brev. Vit. 3, 2.—Of things abstr. and concr.:

    profusis sumptibus vivere,

    Cic. Quint. 30, 93:

    profusa luxuria in aedificiis,

    Vell. 2, 33, 4.—
    2.
    In a good sense, liberal ( poet.):

    mens profusa,

    Stat. S. 3, 1, 91:

    homo,

    Mart. 8, 38, 11.—
    3.
    Costly, expensive:

    amare profusas epulas,

    Cic. Mur. 36, 76:

    convivia,

    Suet. Tit. 7.—
    4.
    Immoderate, excessive, extravagant:

    profusa hilaritas,

    Cic. Tusc. 4, 7, 15:

    genus jocandi,

    id. Off. 1, 29, 103:

    cupido,

    Tac. H. 1, 52.— Sup.:

    profusissima libido,

    Suet. Claud. 53.— Adv.: prŏfūsē.
    1.
    Lit., lavishly, extravagantly, profusely (post-Aug.):

    aedes profuse exstructa,

    at an immoderate expense, Suet. Aug. 72.— Sup.:

    festos et solemnes dies profusissime celebrabat,

    Suet. Aug. 75.—
    2.
    Trop.
    a.
    In disorder, confusedly:

    consul obstitit profuse tendentibus suis in castra,

    Liv. 10, 36.—
    b.
    Immoderately, excessively:

    profuse prolixeque laudare,

    Gell. 5, 1, 2.— Comp.:

    eo profusius sumptui deditus erat,

    Sall. C. 13, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > profundo

  • 6 fructuosus

    frūctuōsus, a, um [ fructus I \]
    1) плодоносный (locus Cs; palmites Col); прибыльный, доходный ( ager C)
    quorum proventu magis fructuosa insula est, quam frugifera Ap — (масличные деревья), плодами которых остров богаче, чем зерном

    Латинско-русский словарь > fructuosus

  • 7 orbus

    I ī m. II orbus, a, um
    o. pedum Lcrбезногий
    o. consilio auxilioque Lбеспомощный
    o. viribus Oбессильный
    lintea orba ventis O — паруса, не надутые (попутными) ветрами
    2) потерявший родителей, осиротевший ( filius C); лишившийся детей, бездетный ( senex Sen); вдовый, овдовевший
    3) (тж. o. luminibus PM или luminis O) слепой (orba et iniqua fortuna Ap)
    4) не имеющий плодовых почек, бесплодный ( palmites Col)

    Латинско-русский словарь > orbus

  • 8 adiugo

    ad-iugo, āvī, ātum, āre, eig. anjochen; dah. 1) als t.t. des Landb., die Reben (an das jugum, d.i. die Querlatten, den Holm) anbinden, palmites, Col.: vitem, Plin. – II) übtr. = eng vermählen, Pacuv. tr. 93 u. 195. Lact. de opif. dei 6, 4.

    lateinisch-deutsches > adiugo

  • 9 fructuosus

    frūctuōsus, a, um (fructus), reich an Früchten, -an Ertrag, -an Gewinn, fruchtbar, einträglich, ergiebig, gewinnreich, ersprießlich, nützlich, I) eig.: ager, Cic.: praedium, Cic. u. Plin. ep.: locus opportunissimus et fructuosissimus, Caes.: palmites, Col.: arationes, Cic.: Falerna (vina)... tanto sunt fructuosiora, Varro: m. Dat. = für, loca soli pecori fructuosa, Amm. 23, 6, 60. – II) übtr.: tota philosophia frugifera et fr., Cic.: virtus aliis fructuosa, Cic.: fructuosum est mit folg. Infin., Cic. de off. 2, 64.

    lateinisch-deutsches > fructuosus

  • 10 adiugo

    ad-iugo, āvī, ātum, āre, eig. anjochen; dah. 1) als t.t. des Landb., die Reben (an das jugum, d.i. die Querlatten, den Holm) anbinden, palmites, Col.: vitem, Plin. – II) übtr. = eng vermählen, Pacuv. tr. 93 u. 195. Lact. de opif. dei 6, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > adiugo

  • 11 fructuosus

    frūctuōsus, a, um (fructus), reich an Früchten, -an Ertrag, -an Gewinn, fruchtbar, einträglich, ergiebig, gewinnreich, ersprießlich, nützlich, I) eig.: ager, Cic.: praedium, Cic. u. Plin. ep.: locus opportunissimus et fructuosissimus, Caes.: palmites, Col.: arationes, Cic.: Falerna (vina)... tanto sunt fructuosiora, Varro: m. Dat. = für, loca soli pecori fructuosa, Amm. 23, 6, 60. – II) übtr.: tota philosophia frugifera et fr., Cic.: virtus aliis fructuosa, Cic.: fructuosum est mit folg. Infin., Cic. de off. 2, 64.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > fructuosus

  • 12 adjugo

    ad-jŭgo, no perf., ātum, 1, v. a., to yoke or fasten to or together, to unite.
    I.
    Lit., in the lang. of gardening:

    palmites,

    Col. 4, 17, 6:

    pampinos adjugatae (vitis),

    Plin. 17, 22, 35, § 175.—
    II.
    In gen., to join or add to something: mater est terra, ea parit corpus, animam aether adjugat, Pac. ap. Non. 75, 11 (Rib. Trag. Rel. p. 88); so,

    blandam hortatricem adjugat Voluptatem,

    id. ib. 75, 13 (Rib. Trag. Rel. p. 100): adjugat corpora, of the sexes, Lact. Opif. Dei, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > adjugo

  • 13 fructuosus

    fructŭōsus, a, um, adj. [fructus, 2.], abounding in fruit, fruitful, productive; profitable, advantageous (very freq. and class.; syn.: fertilis, frugifer).
    I.
    Lit.:

    ager quamvis fertilis sine cultura fructuosus esse non potest,

    Cic. Tusc. 2, 5, 13; cf.:

    ager optimus et fructuosissimus Corinthius,

    id. Agr. 1, 2, 5:

    fundus,

    id. Rosc. Com. 12, 34:

    praedia tam pulchra, tam fructuosa,

    id. Rosc. Am. 15, 43:

    locus opportunissimus ac fructuosissimus,

    Caes. B. G. 1, 30, 3:

    fructuosissimae insulae,

    Cic. Agr. 2, 32, 87:

    palmites,

    Col. 5, 5, 13:

    erat ei pecuaria res ampla et rustica sane bene culta et fructuosa,

    Cic. Quint. 3, 12; cf.

    arationes,

    id. Phil. 2, 39, 101; Varr. R. R. 1, 65.—
    II.
    Trop.:

    cum tota philosophia frugifera et fructuosa, nec ulla pars ejus inculta ac deserta sit,

    Cic. Off. 3, 2, 5:

    plerique neque in rebus humanis quicquam bonum norunt nisi quod fructuosum sit, etc.,

    id. Lael. 21, 79:

    virtutes generi hominum fructuosae,

    id. de Or. 2, 84, 344:

    virtus aliis,

    id. ib. 2, 85, 346:

    est non modo liberale paulum nonnumquam de suo jure decedere sed interdum etiam fructuosum,

    id. Off. 2, 18, 64:

    M. Caelius se esse hominem frugi vult probare, non quia abstinens sit, sed quia utilis multis, id est fructuosus, unde sic dicta frugalitas,

    Quint. 1, 6, 29:

    fructuosior dos, opp. deterior,

    Ulp. Fragm. 6, 16; 17.—Hence, adv.: fructŭ-ōse, profitably, advantageously (late Lat.):

    hoc nec dici brevius nec agi fructuosius potest,

    Aug. Ep. 77.

    Lewis & Short latin dictionary > fructuosus

  • 14 palmes

    palmĕs, ĭtis, m. [1. palma, II. E.], a young branch or shoot of a vine, a vinesprig, vine-sprout (syn. pampinus).
    I.
    Lit.:

    palmites vitium sarmenta appellantur, quod in modum palmarum humanarum virgulas quasi digitos edunt,

    Fest. p. 222 Müll.:

    palmitum duo genera sunt, alterum pampinarium, alterum fructuarium,

    Col. 5, 6, 26 sq.; id. 3, 10, 14; 4, 22, 10; Plin. 17, 22, 35, § 175; 14, 1, 3, § 10:

    jam laeto turgent in palmite gemmae,

    Verg. E. 7, 48: stratus humi palmes, Juv. [p. 1294] 8, 78; Ov. F. 1, 152:

    ego sum vitis, vos palmites,

    Vulg. Johan. 15, 5.—
    II.
    Transf.
    A.
    A vine; a vineyard:

    Icario nemorosus palmite Gaurus,

    Stat. S. 3, 1, 147; Mart. 8, 40, 1.—
    B.
    In gen., a bough, branch:

    crudus arboris,

    Luc. 4, 317:

    palmites arborum,

    Curt. 4, 3, 10 (where Mützell reads palmas); Plin. 13, 4, 7, § 30:

    opaco palmite bacae,

    Claud. Nupt. Hon. 217.

    Lewis & Short latin dictionary > palmes

  • 15 fetus

    1. fētus (foetus), ūs, m. (*feo, wob. auch fecundus), I) das Zeugen ( die Erzeugung), a) leb. Wesen, das Zeugen ( die Zeugung), das Gebären, Werfen, Hecken, Ausbrüten, Legen, labor bestiarum in fetu, Cic.: fetus primus, secundus, novissimus, Col.: fetibus inutiles (vaccae), Col.: uno fetu parĕre alqd, mit einer Niederkunft, Plaut.: pariunt (anseres) singulis fetibus ova, in den einzelnen Legzeiten, Col.: discors concordia fetibus (der Zeugung) apta est, Ov.: calathus fetui gallinaceo destinatus, zum Hühnerbrüten, Eierlegen, Apul.: im Bilde, nec ullā aetate uberior oratorum fetus fuit, Zuwachs, Wachstum, Cic. Brut. 182: ille Socratici fetus proventus, jener Nachwuchs sokratischer Zucht, Sen. de tranqu. anim. 7, 5. – b) des Holzes, der Trieb, das Wachstum, crescenti adimunt fetus, Verg. georg. 2, 56. – c) des Bodens, die Zeugung, Erzeugung, quae frugibus atque bacis terrae fetu profunduntur, Cic. de legg. 1, 25; vgl. Lucr. 5, 778: periti rerum asseverant non ferre (Arabiam) tantum (aromatum) annuo fetu, quam etc., erzeuge jährlich nicht so viel, wie usw., Plin. 12, 83. – d) poet. v. d. Nacht, quascumque (pestes) sinistro nox genuit fetu, schuf in schlimmen Geburten, Claud. in Rufin. 1, 29. – II) meton., das Gezeugte, a) v. leb. Wesen, u. zwar α) v. Menschen, die Leibesfrucht, der Sprößling ( das Kind), fetus geminus od. gemellus, Zwillingssöhne,
    ————
    Zwillinge, Ov.: sexus sequioris edere fetum, ein weibliches Kind gebären, Apul.: fetum discordem (den Minotaurus) utero tulit, Ov.: fetus matrona dabit (wird gebären), Tibull.: Germania quos horrida parturit fetus (Ausgeburten), Hor.: verächtlich, numquid pater fetum emit lamnā, hat sein Vater den Balg mit Goldbarren gekauft? Petron. 57, 4: im Bilde, ne nobis scripta nostra tamquam recentes fetus (wie neugeborene Kinder) blandiantur, Quint. 10, 4, 2. – β) v. Tieren, die Leibesfrucht, das Junge, Plur. die junge Brut, die Jungen, fetus canis, junger Hund, Enn.: fet. suis, Frischling, Ferkel, Verg. u. Tac.: fet. capellae, Tibull.: fetus ovium, Lämmer, Verg.: fetus (Plur.) avium, Lact.: fetus facere, hecken, legen, Plin.: dass. fetus edere, Tibull. u. Amm. (vgl. suis fetum editum, cui accipitrum ungues inessent, Tac.): fetus suos excludere, Col.: adultos educere fetus (v. Bienen), Verg.: fetus ventri (leporis) exsecare, Plin.: portentosos fetus (Mißgeburten) exstinguere, Sen.: fetum ad imam (quercum) ponere (v. Schwein), Phaedr. – b) v. Lebl., α) der Sproß, Trieb, Schößling, das Reis ( Fruchtreis), fet. croceus, Verg.: fetus auricomi, Verg.: fet. nucis, Pfropfreis der Wallnuß, Verg.: fet. canentis olivae, junger Ölbaum mit weißgrünlichen Blättern, Ov.: in novos fetus (zum neuen Tr.) reviviscere (v. einem Baum), Tac. – im Bilde, omnis fetus (jeder lebendige Trieb) repressus, Cic.
    ————
    Brut. 16. – β) die Frucht, der Ertrag der Feld- u. Baumfrüchte, pauperies fetuum (an Früchten = Trauben), Pallad.: fet. arboreus, Ov.: fetus arborei, Verg. u. Ov.: fetus terreni arboreique, Feld- u. Baumfrüchte, Col.: dass. fetus fructuarii arboreique, Amm.: fetus frugum, Feldfrüchte, Pacuv. fr.: fetus (die Saatfrucht, Saat) mutare, Verg.: maturos edere (tragen) fetus (v. Nußbaum), Ps. Ov.: meliores et grandiores fetus edere (v. Acker), Cic.: dant alios aliae fetus (Ertrag), Verg.: u. so ipsa (tellus) dedit dulces fetus, Lucr.: meliores reddere fetus (v. Acker), Lucr.: fetus triticeos (Ertrag an Weizen) reddere (v. Acker), Ov.: varios ponit (gewährt) fetus autumnus, Verg. – im Bilde, dulces Musarum expromere fetus (Früchte), Catull. 65, 3: ex quo triplex ille animi fetus (Geistesfrucht) exsistet, Cic. Tusc. 5, 68. – Archaist. Abl. Plur. fētis, Acc. tr. 244.
    ————————
    2. fētus (foetus), a, um (Partic. v. *feo; also) I) pass. befruchtet, 1) eig.: a) v. leb. Wesen = schwanger, trächtig, canis, Enn. ann. 528: pecus, Verg.: vulpes, Hor.: capra, pavo, Col. – b) v. Acker, seminibus iactis est ubi fotus ager, Ov. fast. 1, 662. – 2) übtr.: a) v. Boden u. v. Pflanzen, fruchtbar, ergiebig, terra feta frugibus, Cic.: palmites f., Col. – b) poet. = voll von usw., angefüllt mit usw., machina feta armis, vom trojanischen Pferde, Verg.: loca feta austris, Verg.: feta furore Megaera, Ov.: mit Genet., fetae novales Martis, Claud. de bell. Get. 25. – II) medial = was geboren od. geheckt hat, feta, v. einer Frau, Varro vit. P. R. 2, 17 (= Wöchnerin): feta, v. der Löwenmutter (Ggstz. catuli), Plin.: ovis (Ggstz. gravida), Verg. u. Col.: equa, Col.: ursa, lupa, Ov. – subst, Mutter, fetae nostrae, Varro: graves fetae, Verg.: fetarum partus, Apul.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > fetus

  • 16 detergeo

    dē-tergeo, tersī, tersum, ēre, abwischen, I) im allg., abwischen = hinwegwischen, a) eig.: sudorem frontis brachio, Plaut.: lacrimas pollice, Ov.: linguā alci profluentem sudorem, ablecken, Iustin.: sputa, vom Fußboden abw., Sen.: situm, Plin. pan.: palmites, abstreifen, Col.: poet., notus deterget nubila caelo, verjagt, vertreibt, Hor.: detersit sidera nubes, verscheuchte, Cic. poët. – in der Umgangssprache, primo anno LXXX detersimus, 80000 Sesterze herausgeschlagen, Cic. ad Att. 14, 10, 3. – b) übtr., entfernen, verscheuchen, fastidia, Col.: somnum, Claud. – II) prägn.: A) abwischen = (abwischend) reinigen, mensam, Plaut.: caput pallio, Plaut.: labra spongiā, Col.: alci calciamenta, Sulp. Sev.: paulipser oculos, Petron.: cloacas, Liv.: se linguā (v. Stier), ablecken, belecken, Col.: u. so lambitu pueros, Aur. Vict. – im Bilde, animum helleboro, sich das Gehirn mit N. ausfegen, Petron. 88, 4. – B) abstreifen u. so zerbrechen, zerschellen, remos (παρασύρειν τους ταρσούς), Caes.: u. so ab utroque latere remos, Liv.: pinnas asseribus falcatis, Liv. – / Nebenformen nach der 3. Konj., detergis, detergit, detergunt ( auch Liv. 36, 44, 6), detergito, detergitur, detergantur, s. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 277 u. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 209.

    lateinisch-deutsches > detergeo

  • 17 fetus [2]

    2. fētus (foetus), a, um (Partic. v. *feo; also) I) pass. befruchtet, 1) eig.: a) v. leb. Wesen = schwanger, trächtig, canis, Enn. ann. 528: pecus, Verg.: vulpes, Hor.: capra, pavo, Col. – b) v. Acker, seminibus iactis est ubi fotus ager, Ov. fast. 1, 662. – 2) übtr.: a) v. Boden u. v. Pflanzen, fruchtbar, ergiebig, terra feta frugibus, Cic.: palmites f., Col. – b) poet. = voll von usw., angefüllt mit usw., machina feta armis, vom trojanischen Pferde, Verg.: loca feta austris, Verg.: feta furore Megaera, Ov.: mit Genet., fetae novales Martis, Claud. de bell. Get. 25. – II) medial = was geboren od. geheckt hat, feta, v. einer Frau, Varro vit. P. R. 2, 17 (= Wöchnerin): feta, v. der Löwenmutter (Ggstz. catuli), Plin.: ovis (Ggstz. gravida), Verg. u. Col.: equa, Col.: ursa, lupa, Ov. – subst, Mutter, fetae nostrae, Varro: graves fetae, Verg.: fetarum partus, Apul.

    lateinisch-deutsches > fetus [2]

  • 18 detergeo

    dē-tergeo, tersī, tersum, ēre, abwischen, I) im allg., abwischen = hinwegwischen, a) eig.: sudorem frontis brachio, Plaut.: lacrimas pollice, Ov.: linguā alci profluentem sudorem, ablecken, Iustin.: sputa, vom Fußboden abw., Sen.: situm, Plin. pan.: palmites, abstreifen, Col.: poet., notus deterget nubila caelo, verjagt, vertreibt, Hor.: detersit sidera nubes, verscheuchte, Cic. poët. – in der Umgangssprache, primo anno LXXX detersimus, 80000 Sesterze herausgeschlagen, Cic. ad Att. 14, 10, 3. – b) übtr., entfernen, verscheuchen, fastidia, Col.: somnum, Claud. – II) prägn.: A) abwischen = (abwischend) reinigen, mensam, Plaut.: caput pallio, Plaut.: labra spongiā, Col.: alci calciamenta, Sulp. Sev.: paulipser oculos, Petron.: cloacas, Liv.: se linguā (v. Stier), ablecken, belecken, Col.: u. so lambitu pueros, Aur. Vict. – im Bilde, animum helleboro, sich das Gehirn mit N. ausfegen, Petron. 88, 4. – B) abstreifen u. so zerbrechen, zerschellen, remos (παρασύρειν τους ταρσούς), Caes.: u. so ab utroque latere remos, Liv.: pinnas asseribus falcatis, Liv. – Nebenformen nach der 3. Konj., detergis, detergit, detergunt ( auch Liv. 36, 44, 6), detergito, detergitur, detergantur, s. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 277 u. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 209.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > detergeo

  • 19 brachium

    brachĭum (bracchĭum), ĭi, n. [st2]1 [-] bras. [st2]2 [-] branche (d'arbre). [st2]3 [-] bras (d'un fleuve). [st2]4 [-] nageoire (de poisson). [st2]5 [-] bras (de mer). [st2]6 [-] chaîne (de montagnes). [st2]7 [-] pince (de crabe). [st2]8 [-] jambe, cuisse (d'un animal). [st2]9 [-] bras (d'une catapulte). [st2]10 [-] antenne (d'un navire). [st2]11 [-] ligne de démarcation (travail qui relie deux points fortifiés).    - gén. bracchi, Lucr. 6, 434.    - [gr]gr. βραχίων, ονος.    - collo dare bracchia circum, Virg. En. 6, 700: jeter les bras autour du cou.    - praebere sceleri bracchia, Ov. H. 7, 126: prêter la main au crime.    - dirigere bracchia contra torrentem, Juv. 4, 89: lutter contre le courant.    - levi (molli) bracchio, Cic. Att. 4, 16, 6: mollement, légèrement.    - brachia remittere, Virg. G. 1: laisser tomber les bras (cesser de ramer).    - brachia ferro exsolvere, Tac. An. 15: s'ouvrir les veines.    - sceleri brachia praebere, Ov. H. 7: prêter la main au crime.    - bracchia in numerum jactare, Lucr. 4, 769: mouvoir les bras en cadence.    - in medio ramos annosaque brachia pandit ulmus, Virg. En. 6: au milieu un orme déploie ses branches, ses bras chargés d'ans.    - hoc vitem circum caput et sub brachia unguito, Cato. R. 95: enduisez de ce produit la vigne sur le cep et sous les branches.    - brachia polypi, Plin. 9: les tentacules du polype.
    * * *
    brachĭum (bracchĭum), ĭi, n. [st2]1 [-] bras. [st2]2 [-] branche (d'arbre). [st2]3 [-] bras (d'un fleuve). [st2]4 [-] nageoire (de poisson). [st2]5 [-] bras (de mer). [st2]6 [-] chaîne (de montagnes). [st2]7 [-] pince (de crabe). [st2]8 [-] jambe, cuisse (d'un animal). [st2]9 [-] bras (d'une catapulte). [st2]10 [-] antenne (d'un navire). [st2]11 [-] ligne de démarcation (travail qui relie deux points fortifiés).    - gén. bracchi, Lucr. 6, 434.    - [gr]gr. βραχίων, ονος.    - collo dare bracchia circum, Virg. En. 6, 700: jeter les bras autour du cou.    - praebere sceleri bracchia, Ov. H. 7, 126: prêter la main au crime.    - dirigere bracchia contra torrentem, Juv. 4, 89: lutter contre le courant.    - levi (molli) bracchio, Cic. Att. 4, 16, 6: mollement, légèrement.    - brachia remittere, Virg. G. 1: laisser tomber les bras (cesser de ramer).    - brachia ferro exsolvere, Tac. An. 15: s'ouvrir les veines.    - sceleri brachia praebere, Ov. H. 7: prêter la main au crime.    - bracchia in numerum jactare, Lucr. 4, 769: mouvoir les bras en cadence.    - in medio ramos annosaque brachia pandit ulmus, Virg. En. 6: au milieu un orme déploie ses branches, ses bras chargés d'ans.    - hoc vitem circum caput et sub brachia unguito, Cato. R. 95: enduisez de ce produit la vigne sur le cep et sous les branches.    - brachia polypi, Plin. 9: les tentacules du polype.
    * * *
        Brachium, brachii. Virgil. Le bras.
    \
        Leui brachio, et Molli brachio aliquid facere. Cic. S'en depescher legierement et à la haste, sans y prendre grande peine, A la legiere, Au gros sas, Passer legierement par dessus.
    \
        Molli brachio aliquem obiurgare. Cic. Doulcement.
    \
        Brachia etiam pisces habere dicuntur. Plin. Les fleaus des poissons, comme ont les seiches.
    \
        Brachium de mari et fluminibus dictum. Liu. Bras de mer.
    \
        Brachia montium. Plin. Coustauls de montaignes.
    \
        Brachia in vitibus sunt vt flagella, palmites, duramenta. Columel. Les longues branches de la vigne, comme és treilles.
    \
        Contractio brachii. Cic. Retirement, Accourcissement.
    \
        Porrectio brachii. Author ad Heren. Advancement, ou Estendement, et Alongement de bras.
    \
        Alterna brachia iactare. Virgil. Jecter et demener les bras l'un aprés l'autre.
    \
        Annosa brachia arboris. Virgil. Les vieilles branches.
    \
        Cerea brachia. Horat. Mollet comme cire.
    \
        Captantia collum brachia. Ouid. Taschans à embrasser le col, ou accoller.
    \
        Captiua brachia. Seneca. Liez, ou Enferrez.
    \
        Caeleri brachio vti. Author ad Her. Remuer les bras vistement.
    \
        Libera. Ouid. Delivres.
    \
        Operosa. Stat. Qui travaillent beaucoup.
    \
        Non profectura brachia. Ouid. Qui perdront leur peine.
    \
        Circundare brachia collo. Ouid. Embrasser par le col, Accoller.
    \
        Concauare brachia in arcum. Ouid. Courber les bras en forme d'arc.
    \
        Contrahere brachia. Virgil. Retirer à soy.
    \
        Demissa brachia. Quintil. Pendans contre bas.
    \
        Diducere brachia. Stat. Ouvrir.
    \
        Efferre brachia. Virgil. Eslever.
    \
        Exerere brachia. Ouid. Tirer hors.
    \
        Exoluere brachia ferro. Tacit. Se faire seigner, et ouvrir les veines des bras.
    \
        Extentum brachium. Cic. Estendu.
    \
        Fatiscunt brachia. Stat. Sont tant las qu'ils defaillent.
    \
        Fidere Brachiis. Horat. Se fier en ses bras et en sa force.
    \
        Fregit brachium. Cic. Il ha le bras rompu.
    \
        Iactare brachia. Ouid. Jecter, Demener.
    \
        Implicuit brachia collo materno. Ouid. Il a accollé sa mere.
    \
        Iniicere brachia collo. Ouid. Accoller.
    \
        Mittere brachia. Lucret. Jecter, Remuer, Demener.
    \
        Nectere brachia. Stat. Entrelasser, comme on fait en luictant.
    \
        Pandit brachia vlmus. Virgil. Estend ses branches.
    \
        Porrigere brachia. Ouid. Advancer, Estendre, Alonger.
    \
        Praebere brachia sceleri. Ouid. Aider à faire quelque meschant acte.
    \
        Procurrunt brachia sinus, siue portus. Ouid. S'advancent.
    \
        Pulsare brachia. Seneca. Frapper et debatre les bras, comme quand on se lamente.
    \
        Remittere brachia. Virg. Relascher, et laisser aller.
    \
        Tendere brachia. Ouid. Tendre, Estendre.
    \
        Tendere brachia, dicitur arbor. Virg. Estendre ses branches.

    Dictionarium latinogallicum > brachium

  • 20 praeceps

    praeceps, cĭpĭtis (old form praecĭ-pes, cĭpis, Plaut. Rud. 3, 3, 8; id. et Enn. ap. Prisc. p. 725 P. (Ann. v. 391 Vahl.; abl. praecipiti), adj. [prae-caput].
    I.
    Lit., headforemost, headlong (class.):

    praecipitem trahi,

    Plaut. Ps. 1, 5, 79:

    aliquem praecipitem deicere,

    Cic. Verr. 2, 4, 40, § 86:

    praeceps ad terram datus,

    dashed to the ground, Liv. 31, 37:

    praeceps curru ab alto Desilit,

    Ov. M. 12, 128:

    hic se praecipitem tecto dedit,

    threw himself headlong from the roof, Hor. S. 1, 2, 41:

    aliquem in praeceps jacere,

    headlong, Tac. A. 4, 22; so,

    jacto in praeceps corpore,

    id. ib. 6, 49; cf.:

    in praeceps deferri,

    Liv. 5, 47.—For in praeceps, in late Lat., per praeceps occurs:

    abiit grex per praeceps in mare,

    Vulg. Matt. 8, 32; id. Judic. 5, 22.—Hence, of one going rapidly, headforemost, headlong:

    de ponte Ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,

    Cat. 17, 9:

    se jacere praecipitem e vertice,

    id. 63, 244; Verg. A. 5, 860:

    ab equo praeceps decidit,

    Ov. Ib. 259:

    (apes) praecipites Cadunt,

    Verg. G. 4, 80:

    aliquem praecipitem agere,

    to drive headlong, Cic. Caecin. 21, 60; Verg. A. 5, 456:

    praecipites se fugae mandabant,

    Caes. B. G. 2, 24:

    Monoeten In mare praecipitem deturbat,

    Verg. A. 5, 175; cf.:

    praeceps amensque cucurri,

    Ov. M. 7, 844:

    praeceps Fertur,

    is borne headlong, rushes, Hor. S. 1, 4, 30:

    nuntii,

    Tac. H. 2, 6.—
    B.
    Transf., of inanim. things.
    1.
    Of localities, qs. that descend suddenly in front, i. e. downhill, steep, precipitous:

    in declivi ac praecipiti loco,

    Caes. B. G. 4, 33:

    via (opp. plana),

    Cic. Fl. 42, 105:

    saxa,

    Liv. 38, 23:

    fossae,

    Ov. M. 1, 97; Verg. A. 11, 888:

    iter,

    Ov. Tr. 4, 3, 74; cf.

    trop.: iter ad malum praeceps ac lubricum,

    Cic. Rep. 1, 28, 44:

    loci,

    Col. 1, 2:

    mons,

    Plin. Pan. 16.—
    b.
    Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n., a steep place, a precipice:

    turrim in praecipiti stantem,

    Verg. A. 2, 460:

    specus vasto in praeceps hiatu,

    Plin. 2, 45, 44, § 115:

    in praeceps pervenitur,

    Vell. 2, 3, 4:

    immane,

    Juv. 10, 107:

    altissimum,

    App. M. 4, p. 144 med. —In plur.:

    in praecipitia cursus iste deducit,

    Sen. Ep. 8, 4.—
    2.
    Sinking, declining:

    (in vitibus) praecipites palmites dicuntur, qui de hornotinis virgis enati in duro alligantur,

    Col. 5, 6, 33:

    sol Praecipitem lavit aequore currum,

    Verg. G. 3, 359:

    jam praeceps in occasum sol erat,

    Liv. 10, 42:

    dies,

    id. 4, 9; cf.:

    senectus,

    Curt. 6, 5, 3. —
    3.
    In gen., swift, rapid, rushing, violent ( poet.;

    syn.: celer, velox): praeceps Anio,

    Hor. C. 1, 7, 13:

    Boreas,

    Ov. M. 2, 185:

    nox,

    fleeting, transient, id. ib. 9, 485:

    procella,

    Stat. Th. 5, 419:

    oceani fragor,

    Val. Fl. 3, 404:

    letum,

    Sen. Hippol. 262:

    remedium,

    Curt. 3, 6, 2.—
    II.
    Trop., headlong, hasty, rash, precipitate.
    A.
    In gen. (class.):

    noster erus, qui scelestus sacerdotem anum praecipes Reppulit,

    Plaut. Rud. 3, 3, 10:

    sol jam praecipitans me quoque haec praecipitem paene evolvere coëgit,

    almost headlong, precipitately, Cic. de Or. 3, 55, 209:

    agunt eum praecipitem poenae civium Romanorum,

    chase, pursue, id. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    praecipitem amicum ferri sinere,

    to rush into the abyss, id. Lael. 24, 89:

    quoniam ab inimicis praeceps agor,

    am pursued, Sall. C. 31, 9:

    praeceps celeritas dicendi,

    Cic. Fl. 20, 48: profectio, Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6: occumbunt multi letum... praecipe cursu, in rapid destruction, Enn. l. l.—With gen.:

    SI NON FATORVM PRAECEPS HIC MORTIS OBISSET,

    sudden as regards fate, Inscr. Grut. 695, 9, emended by Minervini in Bullet. Arch. Napol. III. 1845, p. 41 (but Minervini's assumption of a new adj., praeceps, from praecipio, anticipating fale, is unnecessary).—
    B.
    In partic.
    1.
    Rash, hasty, inconsiderate:

    homo in omnibus consiliis praeceps,

    Cic. Phil. 5, 13, 37: praeceps et effrenata mens, id. Cael. 15, 35:

    praeceps consilium et immaturum,

    Suet. Aug. 8:

    cogitatio,

    id. Calig. 48:

    audacia,

    Val. Max. 1, 6, 7.—
    2.
    Inclined to any thing:

    praeceps in avaritiam et crudelitatem animus,

    Liv. 26, 38:

    praeceps ingenio in iram,

    id. 23, 7:

    animus ad flagitia praeceps,

    Tac. A. 16, 21.—
    3.
    Dangerous, hazardous, critical:

    in tam praecipiti tempore,

    Ov. F. 2, 400.—Hence,
    b.
    Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n.
    (α).
    Great danger, extremity, extreme danger, critical circumstances:

    se et prope rem publicam in praeceps dederat,

    brought into extreme danger, Liv. 27, 27:

    levare Aegrum ex praecipiti,

    Hor. S. 2, 3, 292:

    aeger est in praecipiti,

    Cels. 2, 6.—
    (β).
    The highest part, summit, sublimity (postAug.):

    omne in praecipiti vitium stetit,

    at its point of culmination, Juv. 1, 149:

    debet orator erigi, attolli, efferri, ac saepe accedere ad praeceps,

    to verge on the sublime, Plin. Ep. 9, 26, 2.—Hence, adv.: prae-ceps, headlong.
    1.
    Lit.:

    aliquem praeceps trahere,

    Tac. A. 4, 62:

    ex his fulgoribus quaedam praeceps eunt, similia prosilientibus stellis,

    Sen. Q. N. 1, 15, 2:

    moles convulsa dum ruit intus immensam vim mortalium praeceps trahit atque operit,

    Tac. A. 4, 62:

    toto praeceps se corpore ad undas Misit,

    Verg. A. 4, 253.—
    2.
    Trop.:

    eversio rei familiaris dignitatem ac famam praeceps dabat,

    brought into danger, Tac. A. 6, 17:

    praeceps in exsilium acti,

    suddenly, hastily, Amm. 29, 1, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > praeceps

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»